15 KASIM 2023 DÜNYA KOAH GÜNÜ BASIN BİLDİRİSİ
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı), akciğer dokusunun uzun süreli hasarının yol açtığı hava yolu daralması neticesinde gelişen; öksürük, balgam ve ilerleyici nefes darlığı ile karakterize; yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır.
Dünyada KOAH sıklığı yüzde 10,3 olup her yıl yaklaşık 3 milyon kişi KOAH nedeniyle yaşamını yitirmektedir. Ülkemizde, 2017 yılında yapılan çalışmada 15 yaş ve üstü yetişkinlerin yüzde 3,6’sının şimdiye kadar bir doktor tarafından KOAH tanısı aldığı tespit edilmiştir. TÜİK tarafından yayımlanan 2022 yılı verileri ise solunum sistemi hastalıklarının, %13,5 ile ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada yer aldığını, bu ölümlerinin yüzde 4’ünün KOAH nedeniyle gerçekleştiğini ortaya koymaktadır.
Tüm dünyada KOAH gelişimine neden olan en önemli risk faktörü tütün kullanımı ve her türlü tütün dumanına (sigara, nargile, puro, elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünleri gibi), bunun yanında; odun, kömür, petrol, gaz fosil yakıtları, tezek, biyokütle yakıtlarının dumanına maruz kalma ve hava kirliliği önemli risk faktörleri arasında yer almaktadır.
KOAH'ın tanısı, sağlık kurumlarında basit ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir.
KOAH’ta akciğer fonksiyonlarındaki hızlı bozulmayı yavaşlattığı ispatlanan tek girişim sigaranın bırakılmasıdır. Hastalığı tedavi etmenin temel amaçları arasında hastalığın bulgularını hafifletmek, solunum yollarındaki hasarı azaltmak ve akciğerlerin oksijenlenmesini düzeltmek yer almaktadır.
Bu bağlamda, hastanın;
- Hastalık hakkında bilgilendirilmesi ve tedaviye katılım sağlaması için cesaretlendirilmesi,
- Hastalığın seyrini kötüleştiren alevlenmelerden ve zatürreden korunması için grip ve zatürre aşılarını yaptırması,
- Aktif yaşam biçimini benimsemesi,
- Tütün ve tütün ürünlerini bırakması için desteklenmesi,
- Nefes açıcı etkisi olan, “inhaler” olarak adlandırılan ve solunum yolu ile uygulanan ilaçları düzgün ve düzenli kullanması, oldukça önemlidir.
Yaygınlığı ve etkisi nedeniyle bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen hastalıkla mücadelede toplum farkındalığının önemli olup “15 Kasım Dünya KOAH Günü” bu misyona hizmet etmektedir. Bu doğrultuda 2023 yılının teması Nefes Almak Hayattır, Erkenden Harekete Geçin olarak belirlenmiş yaşam boyu akciğer sağlığının öneminin vurgulanması amaçlanmıştır.
Biz de akciğerlerinizi sağlıklı tutabilmeniz ve sağlıklı nefes alabilmeniz için;
· Tütün ve tütün ürünlerini kullanmamanızı,
· Soluduğunuz ortamın havasını temiz tutmanızı,
· Düzenli ve dengeli beslenmenizi,
· Düzenli egzersiz yapmanızı,
· Yaş grubunuza uygun aşılarınızı yaptırmanızı,
· Sağlığınız için geç kalmadan doktorunuza başvurmanızı,
tavsiye ediyoruz.
Nefes Almak Hayattır, Erkenden Harekete Geçin
Uzm. Dr. TUNCA BARÇIN
İl Sağlık Müdürü