KOAH’ı tanıma ve önemini kavrama günü!
Dünya KOAH Günü farkındalık çalışmaları ülkemizin de içinde bulunduğu 100’den fazla ülkede yapılmaktadır. Bu yıl Dünya KOAH Günü 20 Kasım 2019 olarak belirlendi. Hedefimiz KOAH’ın her yıl daha fazla kişi tarafından bilinmesi ve risk faktörü taşıyan kişilerin sağlık kuruluşlarına başvurmalarını sağlayarak yaşamlarını daha kaliteli sürdürmelerini sağlanmasıdır.
Kronik (müzmin) Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığının kısaltılmış ismi olan KOAH, zararlı toz, gaz ve parçacıkların solunması sonucu hava yollarında ve akciğerlerde gelişen mikrobik olmayan iltihabın neden olduğu, hava yollarının daralması ve tıkanması ile sonuçlanan genellikle ilerleyici özellikte bir hastalıktır.
KOAH, tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olmasına karşın, kamuoyu tarafından yeterince bilinmeyen bir hastalıktır.
KOAH’ın görülme sıklığı 40 yaş üstü yetişkinlerde %15-20’dir. Bir diğer deyişle toplumumuzda 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH vardır. Oysa 10 KOAH hastasının sadece biri doktora başvurmuş ve doğru tanı alabilmiştir. Bu durumda, ülkemizde bulunan 3-5 milyona yakın KOAH'lı hastanın sadece 300-500 bini kendisinde hastalık olduğunu bilmektedir.
Günümüzde tüm dünyada 3. ölüm nedeni haline gelen KOAH, tüm ölümlerin de %5.5’inden sorumludur. Toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olmaması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçleştirmektedir.
KOAH’ın oluşumunda tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörü sigara dumanıdır. Diğer tip tütün kullanımı (pipo, puro, nargile vb.) ve çevresel tütün dumanı da KOAH’a neden olmaktadır. Genetik risk faktörlerinin yanı sıra özellikle biyomas (odun tezek, kök benzeri yakıt) kullanımı meslek nedeniyle toz, duman ve çeşitli gazların solunması, Sigara dumanından pasif etkilenme, iç ve dış ortam hava kirliliği, sosyal etkenler, sosyoekonomik durum, beslenme bozukluğu, çocuklukta geçirilen solunum sistemi hastalıkları ilerde KOAH’a neden olmaktadır. Son yıllarda önemi giderek vurgulanmaya başlayan fiziksel aktivitede azalma, hareketsizlik de artık bir risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
KOAH’da en sık görülen yakınmalar nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır. Sigara içen kişiler öksürük ve balgamı önemsemezler bu nedenle doktora başvurmazlar. Nefes darlığı nedeniyle fizik aktivitede azalma ortaya çıkar. Eforda nefes darlığı çeken kişi, yol yürümek istemez, günlük işlerini azaltır ve zamanla evden çıkmamayı tercih eder hale gelir. Bu şekilde giderek artan fiziksel aktivite azalması, hastanın yaşam kalitesini bozarak hastalığın ilerlemesine neden olur, sakatlık ve ölüme yol açar.
Yatan hastalarda hem KOAH nedeniyle hastaneye başvurularda hem de bu hastalık nedeniyle ortaya çıkan ölüm oranlarında %30-40 azalma saptanmıştır. Bu nedenle, hem bu hastalığın önlenmesi hem de ilerlemesinin engellenmesinde ‘fiziksel aktivitenin arttırılması gerekmektedir.
40 yaş üstü, tütün ürünleri kullanan, mesleği gereği tozlu ortamlarda bulunan kişilerde müzmin seyirli öksürük, balgam ve nefes darlığı yakınmalarından en az birinin bulunması halinde kişinin bir göğüs hastalıkları doktoruna başvurarak ”nefes ölçüm testini” yaptırması gerekir.
KOAH ilerleyici bir hastalık olmasına karşı önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
KOAH’lı bir hastanın yapması gereken ilk iş;
*Sigarayı bırakmak
*Zararlı toz ve dumandan uzak durmak,
*Grip ve zatürre aşılarını yaptırmak
*KOAH ilaçlarını düzenli kullanmak
*Hareketli bir yaşam sürmektir.
Dünya KOAH günü etkinlikleri kapsamında Müdürlüğümüz tarafından halkımızın KOAH hakkında bilinçlenmesi amacıyla; tüm sağlık kurumlarına ve diğer kurumlara afiş ve broşürler çoğaltılarak dağıtımı yapılmış olup, tüm ilçe sağlık Müdürlükleri ve toplu taşıma araçlarının ekranlarında kamu spotlarının yayınlanması, basın bültenin yerel basın ve Müdürlüğümüz resmi web sitesinde yayınlanması, sağlık çalışanlarımıza ve halka yönelik eğitim ve farkındalık çalışmaları devam etmektedir.
20 Kasım 2019 Çarşamba günü ; HRT Televizyonunda Hatay Devlet Hastanesinden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Serkan NURAL, KOAH hakkında bilgi verecektir. 27 Kasım 2019 Çarşamba günü saat 13:00-17:00 arası İl Sağlık Müdürlüğü Ek Hizmet Binası girişinde stant açılarak sağlık çalışanlarına solunum fonksiyon testi, broşür dağıtımı ve bilgilendirme eğitimleri yapılacaktır.
SAĞLIKLI NEFES, SAĞLIKLI YAŞAM
Daha sağlıklı bir yaşam için, KOAH’la beraber sağlıklı nefesler için yürüyün. Her gün bir adım daha fazla!
Dr. Mustafa HAMBOLAT
İl Sağlık Müdürü