15 EKİM DÜNYA EL YIKAMA GÜNÜ
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNİCEF), 15 Ekim tarihini "Dünya El Yıkama Günü" olarak kabul etmiştir. Özellikle bulaşıcı hastalıkların yayılımının önlenmesinde dikkat edilmesi gereken sağlık uygulamalarının başında gelmektedir. Sabun ile ellerin yıkanması, gelişmekte olan ülkelerde milyonlarca çocuğunun ölümüne neden olan ishalli hastalıklar ve solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde en etkili ve ucuz yoldur. Dünya Sağlık Örgütü tarafından hijyen eğitimi ve el yıkamanın geliştirilmesi, diyare (ishal) olgularının yüzde 45’e kadar azaltılabileceğini vurgulanıyor.
Sağlıklı kalmak ve çevresel kirleticilerden korunabilmek için el yıkama en önemli uygulamalardan biridir. Ellerimizi değişik kirleticilerle değdirerek aldığımız, öksürerek ve hapşırarak bulaştırdığımız gözle görülemeyecek mikroorganizmalar ellerimizi yıkamayacak olursak ürerler. Bu mikroorganizmalar dokunduğumuz yiyeceklere, gözlerimize, burnumuza ve ağzımıza kolayca bulaşırlar. Vücuda giren mikroorganizmalar kolayca üreyerek birçok hastalığın ortaya çıkmasına yol açabilirler. El yıkama bir toplum için “önemli hastalıkların” çoğundan korur.
Bu nedenle;
•Yiyecek hazırlamadan önce ve yemek yemeden önce,
•Tuvalet gereksiniminin giderilmesinden sonra,
•Buruna dokunulduğunda,
•Hayvanlara dokunulduğunda,
•Hapşırıp, öksürdükten sonra,
•Kimyasallarla, elleri kirleten işlerle, boyalarla uğraşıldığında,
•Çöp ve atıklara dokunulduğunda eller iyice yıkanmalıdır.
Yemek pişirme, yiyecek hazırlamakla görevli kimseler bunlara ek olarak her moladan sonra, çiğ yiyeceklere dokunduklarında, sigara içtikten sonra ellerini iyice yıkamalıdır.
El yıkamak her ne kadar basit görünse de, uyulması gereken kurallar vardır. Ellerde özellikle başparmak, parmak araları ve parmak uçları en sık temas edilen noktalar oldukları için daha fazla mikroorganizma barındırmaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalara göre; belirli bir süre ve uygun teknikle yıkanmadığı takdirde mikroorganizmalar ellerden temizlenmemektedir.
Doğru el yıkama tekniği;
1.Elimizi suyla ıslatalım
2.Yeterince sabun alalım
3.Sabunun avuç içimizde iyice köpürtelim
4.Sağ elin üstünü sol elle, sol elin üstünü sağ elle ovalayalım
5.Parmaklarımızı iç içe geçirip ovalayalım
6.Parmaklarımızı kenetleyip ovalayalım
7.Başparmaklarımızı ovalayalım
8.Parmak uçlarını avuç içinde ovalayalım
9.Ellerimizi bol suyla durulayalım
10.Tek kullanımlık kâğıt havlu ile kurulayalım
11.Kullandığımız kâğıt havlu ile musluğun kapatalım.
Dr.Mustafa HAMBOLAT
İl Sağlık Müdürü