Kanser erken teşhis edilebilir ve önlenebilir önemli bir halk sağlığı sorunudur. Kanserli olguların yaklaşık üçte ikisini erkekler oluşturmaktadır. Dünyada ve ülkemizde erkeklerde akciğer kanserinden sonra ikinci en sık görülen kanser prostat kanseridir. Toplumda farkındalık oluşturmak, sağlıklı yaşam davranışları kazandırmak, tarama programlarına katılarak erken teşhisi mümkün kılabilmek amacı ile “15 Eylül Dünya Prostat Kanseri Günü” olarak belirlenmiştir.
Prostat, erkek üreme sisteminin parçası olan bir salgı bezidir. Kalın bağırsağın son kısmının önünde ve mesanenin altında yerleşmiştir. İdrar yolunu çepeçevre sarar. Sağlıklı prostat bezi gençlerde yaklaşık bir ceviz büyüklüğündedir. Yaşlanma ile birlikte büyüme eğilimindedir. Prostat bezini oluşturan hücrelerin kontrolsüz bölünmesi sonucu prostat kanseri gelişebilir. Bu kanser hücreleri zamanla prostatı terk edip başta kemikler olmak üzere başka organlara yayılabilir. Erkeklerde ileri yaşlarda görülen en sık kanser türlerindendir.
Prostat kanserinin sebebi kesin olarak bilinmemekle birlikte ileri yaş ve yanlış beslenme ile risk artmaktadır. Erken evrede hiçbir belirti vermeyen prostat kanseri, kanser dokusu büyüdükçe; sık idrara çıkma, gece idrara kalkma, kesik kesik idrar yapma, idrar yaparken zorlanma ve ağrı hissetme, kanlı idrar ve kanlı meni gibi şikâyetlere yol açabilir. Bu şikâyetlerin olması prostat kanseri olduğunu göstermez ama bir ipucu olabilir. Bu yakınmalardan en az biri olduğunda, üroloji (bevliye) uzmanına başvurulmalıdır.
Prostat kanseri riskini azaltmak için, sağlıklı beslenme ve fiziksel aktiviteye önem verilmeli; 50’li yaşlardan itibaren rutin kontroller için üroloji hekimine başvurulmalı, ayrıca yukarıda sayılan şikâyetlerden en az birisinin mevcut olması halinde hekime başvurulması gerekmektedir.
Halkımıza bütün kanserlerde olduğu gibi prostat kanserinde de erken teşhisin hayat kurtaracağını hatırlatır sağlıklı bir yaşam dilerim.
Dr. Mustafa HAMBOLAT
İl Sağlık Müdürü