Bu yıl 18 Kasım 2020 olarak belirlenen Dünya KOAH Gününde hedefimiz KOAH’ın her yıl daha fazla kişi tarafından bilinmesini ve risk faktörü taşıyan kişilerin sağlık kuruluşlarına başvurmalarını sağlayarak yaşamlarını daha kaliteli sürdürmelerini sağlamaktır.
Kronik (müzmin) Obstrüktif (tıkayıcı) Akciğer Hastalığının kısaltılmış ismi olan KOAH, zararlı toz, gaz ve parçacıkların solunması sonucu hava yollarında ve akciğerlerde gelişen mikrobik olmayan iltihabın neden olduğu, hava yollarının daralması ve tıkanması ile sonuçlanan genellikle ilerleyici özellikte fakat önlenebilir ve tedavi edilebilir bir akciğer hastalığıdır.
Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümler, ölüm nedenleri arasında üçüncü sıradadır ve bu ölümlerin yaklaşık yarısı KOAH nedeniyle olmaktadır.
KOAH gelişimi için tüm dünyada en yaygın görülen risk faktörü tütün ürünlerine (sigara, nargile, puro, ısıtılmış tütün ürünleri) maruziyettir. Çevresel tütün dumanı maruziyeti de KOAH gelişimine etki etmektedir. Akciğer gelişiminde yetersizlik ile ilişkili faktörler (düşük doğum ağırlığı, çocuklukta sık geçirilen solunum yolu infeksiyonları), sağlıkta eşitsizlik, iç ortam ve dış ortam hava kirliliği, tozlu, dumanlı işyerlerinde çalışma diğer risk faktörleridir.
KOAH’da en sık görülen yakınmalar nefes darlığı, öksürük ve balgam çıkarmadır.
KOAH'ın tanısı, basit ve ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konabilmektedir. Erken tanı, hastalığa bağlı sakatlık ve ölüm oranlarını azaltacaktır.
KOAH tanısı konulan kişilerin sigara kullanımını bırakmaları, zararlı toz, gaz dumanından, hava kirliliğinden ve zararlı etkileri kanıtlanmış olan elektronik sigara kullanımından uzak durmaları gereklidir.
Türkiye’de ilk COVİD-19 vakasının bildirilmesi ile beraber ülkemiz de pandemi sürecine girmiştir. Bu süreçten hayatın tüm alanlarında olduğu gibi kronik hastalığı olan hastalar ve onlara bakım veren sağlık merkezleri de etkilenmiştir.
KOAH hastalarında COVID-19 daha sık görülmemekle beraber ağır COVID-19 hastalığı riskinin KOAH hastalarında 5 kat arttığı bildirilmiştir. Bu nedenle KOAH hastaları da toplumun tüm bireyleri gibi COVID-19’a karşı standart kişisel koruyucu önlemleri almalıdır.
MASKENİZİ TAKIN, MESAFENİZİ KORUYUN, HAYAT SİZDEN UZAKLAŞMASIN!
Dr. Mustafa HAMBOLAT
İl Sağlık Müdürü